کربن اکتیو یا ذغال فعال (Activated carbon) به گروهی از مواد کربنی با پوکی و سطح داخلی بالا اطلاق میشود که به دلیل مساحت داخلی قابل توجه، ساختار پوک و منفذی، ظرفیت جذب بالا، قابلیت فعالسازی مجدد سطح و همچنین قیمت پائین در مقایسه با جاذبهای غیرآلی مانند زئولیتیک، ماده منحصربه فردی میباشند. کاربرد مهم و قابل اهمیت آنها در جداسازی بو، رنگ، مزههای غیردلخواه از آب در عملیاتهای خانگی و صنعتی، بازیافت حلال، تصفیه هوا بهویژه در رستورانها، صنایع غذائی و شیمیائی میباشد.
کربن فعال از پیرولیز موادکربنی از قبیل چوب، زغالسنگ ، هسته یا پوسته میوهها مانند پوسته نارگیل حاصل میگردد و در مراحل بعدی تحت عملیات فعالسازی قرار میگیرد. پیرولیز موادکربنی، بدون حضور هوا، باعث تخریب مولکولهای غیرآلی میشود که یک ماده پودری کربنی از آن ایجاد خواهد شد. جسم تولیدشده دارای سطح ویژه و تخلخل بالایی میباشد.
کربن فعال به دلیل شرایط فرآوری شده دارای منافذ و حفره های بسیار کوچک و کم حجم میباشد که این ویژگی خود عامل افزایش سطح تماس در فرآیندها و واکنش های شیمیایی میشود
پایه های کربنی به دلیل طراحی و ساخت ساده از مواد خام و اولیه قابل دسترس و با قیمت کم توجه بسیاری از تولیدکنندگان را به خود جلب کرده است. گروه تولیدی اسمارت کاتالیست با رعایت تمامی استانداردها برای حفظ کیفیت لازم اقدام به تولید محصول کاتالیست کربن فعال کرده است.